Maandag 20 november 2023

Thema: De vrucht die ‘goedheid’ heet

Lied: Psalm 103: 1, 3, 7

Lezing: Gal. 5: 22- 23

Maar de vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, 23 zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Er is geen wet die daar iets tegen heeft.

Matth. 19: 16- 22

16Nu kwam er iemand naar Jezus toe met de vraag: ‘Meester, wat voor goeds moet ik doen om het eeuwige leven te verwerven?’

17 Hij antwoordde: ‘Waarom vraagt u Me naar het goede? Er is er maar één die goed is. Als u het leven wilt binnengaan, houd u dan aan zijn geboden.’

18 ‘Welke?’ vroeg hij. ‘Deze,’ antwoordde Jezus, ‘pleeg geen moord, pleeg geen overspel, steel niet, leg geen vals getuigenis af,

19 toon eerbied voor uw vader en moeder, en ook: heb uw naaste lief als uzelf.’

20 De jongeman zei: ‘Daar houd ik me aan. Wat kan ik nog meer doen?’

21 Jezus antwoordde hem: ‘Als u volmaakt wilt zijn, ga dan naar huis, verkoop alles wat u bezit en geef de opbrengst aan de armen; dan zult u een schat in de hemel bezitten. Kom daarna terug en volg Mij.’

22 Na dit antwoord ging de jongeman terneergeslagen weg; hij had namelijk veel bezittingen.

Overdenking: Wat is het goede doen?

Als we in de Bijbel lezen, komt het woord ‘goed’ vaak naar voren. De Psalmen bezingen Gods goedheid; denk maar aan woorden als “Loof de Heer, want Hij is goed” of “Gods goedheid houdt ons staande”. In Genesis 1 lezen we bij alles: “En God zag dat het goed was”. Het was zelfs zeer goed!

Het is dus niet zo vreemd, dat het woord “goedheid” een plek heeft gekregen tussen al die vruchten van de heilige Geest. ‘Goedheid’ wordt daar in bijna één adem genoemd met ‘vriendelijkheid’. Het zijn twee vruchten die veel op elkaar lijken, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Goedheid is de vriendelijkheid die aan het werk is. Ik las ergens: “Goedheid is liefde in actie”.

In het woord goedheid zitten 2 lagen verborgen: Goed voor de mensen EN goed voor God. En dat is wat we zien bij de vraag die de man stelt aan Jezus: “ Wat voor goeds moet ik doen?”. Jezus heeft net hiervoor de kinderen gezegend. Jezus heeft kinderen het Koninkrijk der hemelen toegezegd. Het is net of deze jongeman het een beetje benauwd krijgt. De kinderen krijgen onvoorwaardelijk een plek. Hoe zit het dan met hem? Wat moet hij er voor doen? De man zoekt het in de daden die hij doet. In plaats van meteen de dingen te noemen, die Jezus ‘goed’ noemt, verwijst Jezus naar God. God is de enige die goed is. Maar Jezus gaat toch dieper in op de vraag. God heeft de geboden, de leefregels gegeven en die zijn nog steeds van kracht. De geboden zijn goed, want ze zijn gegeven door God, die een en al goedheid is. Jezus is gekomen als vervulling van de wet. Dat betekent niet, dat de oude regels zijn afgedaan, maar dat ze worden gezien in het licht van het Koninkrijk van God. De man wil nog een duidelijker antwoord en vraagt aan welke geboden hij zich moet houden.

De man is er op gefocust dat hij ‘het goede doet’. Hij houdt zich aan allerlei regels en wetten en is er zo mee bezig, dat hij uit het oog verliest waarom hij dat nou eigenlijk doet. Het houden aan de wetten lijkt de grootste prioriteit te zijn in zijn leven. Hij wil het graag horen van Jezus: Doet hij genoeg? Is hij goed genoeg bezig? Jezus antwoordt hem door een aantal bekende geboden te noemen, in willekeurige volgorde. Ze kunnen worden samengevat als “Heb Uw naaste lief als uzelf”. Het tweede grote gebod.

De man heeft nog niks nieuws gehoord. Hij heeft goede hoop dat hij het goede doet! Maar…voor de zekerheid stelt hij toch nog een vraag om zeker te weten of hij werkelijk het goede doet! “Is er nog meer wat ik kan doen?” Jezus laat de man zien, dat goedheid niet alleen zit in het volgen van de wet, maar dat het gaat om echte toewijding. Het gaat allereerst om het eerste en grootste gebod: “Heb de Heere lief boven alles”. Bij de twaalf discipelen was dat te zien, doordat alles hebben opgegeven om Jezus te volgen. Werk, hun gezin. Zag Jezus in deze man een hunkering om op dezelfde manier Jezus te willen volgen? Jezus laat hier zien dat volgzaamheid vraagt om alles op te geven. Volkomen toewijding en

gehoorzaamheid. Dat is waar het om gaat in het antwoord van Jezus. Het ‘goede’ is niet per definitie het makkelijkste.

Als mensen kunnen we allerlei goede dingen doen. We kunnen goed zijn voor de ander. Maar zijn we daarmee automatisch ook goed voor God? Wanneer zijn we goed voor God? Het begint met het aanvaarden van God als de bron van alle goede dingen. God die ons Zijn schepping heeft gegeven. God die ons zijn Woorden heeft gegeven. Alles wat goed wordt gedaan, wordt niet in dit licht gedaan.

Ook wij stellen, net als de jongeman die aan Jezus vraagt, vast ook wel eens de vraag: Wanneer ben je goed, wanneer doe je het goed? Het begin is, door de aanwezigheid van Gods Geest in ons hart. Als we Gods Geest de ruimte geven in ons hart, dan willen we meer en meer handelen vanuit die Geest en daarmee dus ook het goede doen.

In het woord goedheid dat wordt gebruikt als vrucht van de Geest zit ook de betekenis van gehoorzaamheid, discipline, terechtwijzing. In goedheid heb je het geluk van de ander voor ogen, in woorden en daden. En als we daar over nadenken, dan wordt het misschien ook duidelijk, dat daarmee ook wel eens samenhangt, dat we de ander bijvoorbeeld waarschuwen, liefdevol uiteraard. Jezus geeft een aantal voorbeelden Als goede Herder; bij de ontruiming van de tempel. Jezus laat zien, dat volgzaamheid gepaard gaat met liefdevolle woorden en soms liefdevolle terechtwijzing. In de opvoeding van kinderen kan het niet alleen met lieve en aardige woorden en vallen er ook wel eens terechtwijzende woorden. Omdat we het goede voorhebben met elkaar.

Als christen mogen we dus best wel eens kritisch zijn op wat we zelf zeggen en doen en soms ook wel op wat een ander zegt of doet. Als het doel is, dat dit uit goedheid gebeurt. Het moet niet gebeuren vanuit jaloezie of afgunst.

Goedheid als vrucht van de heilige Geest. Dat is allereerst stilstaan bij Gods goedheid. Goedheid is daarnaast God liefhebben, boven alles. Goedheid heeft ook te maken met het naleven van de geboden, omdat de geboden ons de goede weg wijzen. Goedheid heeft uiteraard te maken met liefde en vriendelijkheid voor onze naaste. En goedheid heeft soms te maken met ‘het goede voorhebben’ met de ander en uit liefde voor de ander de ander erop wijzen dat hij of zij misschien niet op het goede pad gaat. Daar is wijsheid en zegen voor nodig. Het woord goedheid staat naast vriendelijkheid. Het is er onlosmakelijk mee verbonden. Alleen met vriendelijkheid kan de goedheid naar voren komen. Met goedheid keren we het kwade de rug toe. Goedheid is een vrucht, die de wereld kan veranderen.

Ik las ergens een verhaal over een man die in de gevangenis terecht kwam. Hij weigerde belasting te betalen aan de staat omdat die slavernij liet bestaan. Zijn beste vriend kwam al snel op bezoek. Die keek naar hem door de tralies en zei: Henry, wat doe jij daarbinnen? Waarop zijn vriend antwoordde: de vraag is: wat doe jij nog buiten? Kiezen voor goedheid kan je heel wat kosten. Het kostte Jezus zijn leven. Maar Hij wilde het kwaad overwinnen door het goede te doen.

Ik wens u een heel GOEDE week toe! AMEN

Gebed:

Trouwe God, Vader in de hemel, U bent een God van goedheid en genade. U bent de bron van alle goedheid. Uw schepping ademt goedheid. Vergeef ons dat wij zo vaak onzorgvuldig zijn omgegaan met Uw goedheid. Wij danken U voor Uw Zoon die uit goedheid voor ons heeft geleden en is gestorven. U hebt alles gegeven, uit goedheid voor ons. En in dat besef voelen we ons klein, omdat U ons zoveel geeft en wij vaak zo tekortschieten naar U. We danken U voor Uw heilige Geest, die ons de goedheid geeft om te laten groeien en bloeien in ons leven. Door Uw goedheid wilt U ons veranderen, tot mensen die het goede doen. U wilt ons door Uw goedheid laten zien wat we moeten doen. Wilt U ons helpen om allereerst U lief te hebben en daarnaast onze naaste. Geef dat door Uw heilige Geest het goede in ons tot bloei mag komen en dat we ook bij elkaar het goede kunnen laten ontkiemen. Bevrijd ons hart van slechte gewoontes, van alles wat het goede in de weg staat. Heilige Geest, geef ons een warm en goed hart, schenk ons de gave van Uw goedheid, tot in lengte van dagen. We bidden U voor de week die voor ons ligt. Wilt U bij ons zijn en ook bij allen die hier werken. Zegen ons in alles wat we doen. In Jezus’ Naam. AMEN

Lied: Gezang 465: 1, 4, 5

Hartelijke groeten en een goede week toegewenst!

Rolanda den Boon, geestelijk verzorger