Maandag 13 november 2023. Thema: Vriendelijkheid
Zingen: Lied 221: Zo vriendelijk en veilig als het licht
Lezing: Gal. 5: 22- 23
Maar de vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, 23 zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Er is geen wet die daar iets tegen heeft.
Jakobus 3: 13- 18
13Wie van u kan wijs en verstandig genoemd worden? Laat hij het daadwerkelijk bewijzen door een onberispelijk leven en door wijze zachtmoedigheid. 14 Maar als u zich laat beheersen door bittere jaloezie of egoïsme, kunt u beter niet zo hoog van de toren blazen; u zou de waarheid geweld aandoen. 15 Dat soort wijsheid komt niet van boven; ze is aards, ongeestelijk, demonisch. 16 Waar jaloezie en egoïsme heersen, vieren wanorde en allerlei kwaad hoogtij.
17 De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild (vriendelijk) en meegaand; ze is vol ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht. 18 Waar in vrede wordt gezaaid, brengt gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten.
Filippenzen 4: 5: Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend. De Here is nabij.
Overdenking: De hoogste wijsheid is vriendelijkheid.
Hier naast de Marke is, wat mij betreft, één van de mooiste plekken van ons huis: De wand met tegeltjes. Een heleboel bekende teksten, die velen van u ook in hun eigen woning hebben hangen, die zijn verzameld op een wand. Tegeltjeswijsheid. Soms wat zoetsappig, maar soms ook teksten die tot nadenken zetten of die kunnen troosten of bemoedigen. Ik heb eens gezocht naar mooie spreuken over Vriendelijkheid en ik kwam verrassend mooie, wijze teksten tegen. Misschien kent u ze wel: ‘Vriendelijkheid is moeilijk weg te geven, ze wordt bijna altijd teruggegeven’. ‘Vriendelijkheid kost geen geld’. ‘De vriendelijkheid is de taal die de doven kunnen horen en de blinden kunnen zien.’ ‘Het zekerste teken van wijsheid is onverstoorbare vriendelijkheid.’ Vriendelijkheid is niet zomaar een glimlach; vriendelijkheid zet iets in beweging!
Een van de vruchten van de Heilige Geest is dus ook vriendelijkheid. Blijkbaar is het dus niet zo vanzelfsprekend dat we vriendelijkheid in ons hebben. Ook vriendelijkheid moet ons als het ware gegeven worden.
We hebben net een gedeelte uit Jakobus gelezen. Jakobus schrijft in zijn brief over geloof en goede werken. Je zou kunnen zeggen: “Geloven is doen”. Het geloof moet vruchtbaar zijn, het moet zichtbaar zijn en werkzaam. En daar zit een overeenkomst met wat Paulus zegt over de vruchten van de Heilige Geest. Vruchten zijn zichtbaar. Ze hebben smaak en ze geven kleur aan de boom die de vruchten draagt. Jakobus laat zien in zijn brief, dat geloof niet alleen maar aanwezig is, maar dat geloof aanzet tot daden. In het leven van alledag moet het geloof zich laten zien. Geloof is meer dan alleen maar mooie woorden; het is meer dan kennis. En daar schrijft Jakobus over in deze brief. Wij hebben er een kort gedeelte uit gelezen. In het gedeelte wat wij gelezen hebben, komen we het woord ‘mildheid’ tegen, wat hetzelfde betekent als ‘vriendelijkheid’.
In dit korte gedeelte heeft Jakobus het over wijsheid. We kunnen wel eens opkijken tegen mensen die veel kennis hebben, geleerden. Maar, zegt Jakobus, je hebt wijsheid en wijsheid. Wie kan er wijs en verstandig genoemd worden? Je kunt wel denken de wijsheid in pacht te hebben, maar Jakobus benoemt dat niet alle wijsheid ‘van boven komt’. De wijsheid die Jakobus bedoelt, zit in de levenswandel. Dat wat we doen en wat we uitstralen, dat heeft te maken met wijsheid. Rivaliteit, eerzucht en zelfzucht zorgen voor onrust en verwarring. Jakobus noemt ze zelfs demonisch. De wijsheid van boven is de wijsheid die bij God vandaan komt. En daar komen zeven kenmerken naar voren, die in grote lijnen overeenkomen met de vruchten van de heilige Geest. Ik neem daar dat ene kenmerk, de vriendelijkheid, uit om verder over na te denken. En ik moet ook denken aan dat bekende vers uit Filippenzen: UW vriendelijkheid zij alle mensen bekend.
Vriendelijkheid heeft niks te maken met de gemaakte glimlach van de kassière, die een glimlach moet hebben van haar baas, omdat dat beter is voor de klandizie. Vriendelijkheid heeft te maken met relatie. Allereerst de relatie met God. Gods liefde
werkt in ons door, als we in verbondenheid leven met Hem. Aan de vruchten herkent men de boom. Oftewel: De boom laat Zijn vruchten zien hoe ze moeten groeien en bloeien. Onze vriendelijkheid is van onszelf niet zo groot. God wil het ons geven!
We weten allemaal uit ervaring dat een vriendelijk woord goed doet. Een gebaar, even aandacht voor elkaar, een warm woord. Ik denk dat we dat allemaal echt wel doen. Maar hoe zit het als we moeite hebben met die ander. Die verzorgende, die gisteren een fout maakte of die al een paar dagen niet helemaal lekker in haar vel zit, hoe vriendelijk zijn we dan? Of als er iemand hier werkt, die bijvoorbeeld moeilijkheden heeft met de Nederlandse taal, omdat hij of zij hier nog niet zo lang woont. Of misschien een medewerker met een andere geloofsovertuiging en misschien wel kleding die daarbij hoort…hoe is het dan met onze vriendelijkheid? Is onze vriendelijkheid ook zichtbaar als de ander anders is dan wij, als de naaste anders is dan ik ben? Het komt ook hier voor dat medewerkers voelen dat ze anders worden benaderd vanwege bijvoorbeeld huidskleur of geloof. “Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend. De wijsheid van boven is vriendelijk en meegaan”. Een opdracht die best confronterend is. Ieder van ons heeft toch zo zijn voorkeur in wie we wel of niet aardig vinden en wie we vriendelijk benaderen?
Vriendelijkheid. Het betekent ‘zijn als een vriend’. Vriendelijkheid kan naar voren komen in gastvrijheid, juist voor vreemden. “Wie goed doet, goed ontmoet”. Onze vriendelijkheid is een echo, een reflector van Gods vriendelijkheid. Door onze vriendelijkheid, mogen anderen de vriendelijkheid van God leren kennen.
Vriendelijkheid is één van de dingen, waarin we kunnen laten zien dat God goedheid. Met onze vriendelijkheid verkondigen we dus als het ware het Evangelie aan mensen om ons heen. Niet met grote woorden, maar met daden zichtbaar maken.
Het kan een mooie vraag zijn, aan het begin van deze week; Voor wie wil ik deze week vriendelijk zijn. Misschien kunnen we nog een stap verder gaan: tegen wie ben ik soms onvriendelijk en wil ik wèl vriendelijk voor zijn? Waar is het moeilijk en mag u aan God vragen of Hij u juist dan die vriendelijkheid wil geven?
God geeft ons vriendelijkheid om te laten groeien en bloeien. Onze vriendelijkheid zij alle mensen bekend. Ik hoop dat we een week samen beginnen, waarin we vriendelijkheid zien en voelen bij elkaar. Zo maken we met elkaar de wereld een stukje mooier. Met vriendelijke groet. AMEN
Lied: Ev. Liedbundel 91: 1, 2, 3 (melodie: Rijst op, rijst op voor Jezus)
Gebed:
Drie-enig God, wij danken U voor Uw liefde. U omringt ons met goedheid. Goedheid in de vorm van goede zorg, vriendschappen, fijne momenten. Daar zijn we dankbaar voor. En tegelijkertijd zijn we soms verbitterd, omdat dingen niet meer lukken, omdat we merken dat we geestelijk of lichamelijk steeds weer moeten inleveren. Dat is moeilijk. Wilt U ons helpen om niet verbitterd te raken. We danken U voor Uw liefde, die ons ook vriendelijkheid geeft. We zien zoveel vriendelijkheid. En ook zien we onvriendelijkheid, soms zelfzucht en leven we aan elkaar voorbij in de maatschappij. Wilt U ons helpen om vriendelijk te zijn. Vooral op de momenten dat we dat moeilijk vinden. Momenten waarvan we van onszelf zo goed weten, dat we niet het goed doen. Wilt U ons vergeven en ons doorstromen met Uw liefde, zodat wij daar meer van kunnen laten zien.
We bidden U voor deze wereld. Brandhaarden, dichtbij maar ook ver weg. We zien de beelden dagelijks en we zuchten. Heer, geef vrede. Wij weten niet hoe en hebben slechts onze meningen. Maar er is veel meer nodig dan dat. De Laat uw macht en grootheid zien, Heer, zodat geweld stopt en vrede, Uw vrede, kan regeren.
Want van U is het Koninkrijk, en de macht en de heerlijkheid, tot in Eeuwigheid. AMEN