Maandag  7 oktober 2024  

Wat een geluk als je levensboom geplant is aan stromend water (n.a.v. Psalm 1) 

1e lied: Welzalig hij, die in der bozen raad – Psalm 1: 1 (OB) en 2 (LvdK)

Bijbel: Psalm 1 (NBV21)

1   Gelukkig de mens

  die niet meegaat met wie kwaad doen, 

  die de weg van zondaars niet betreedt, 

  bij spotters niet aan tafel zit, 

2   maar vreugde vindt in de wet van de HEER 

  en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht. 

3   Hij zal zijn als een boom,
geplant aan stromend water. 

  Op tijd draagt hij vrucht, 

  zijn bladeren verdorren niet. 

  Alles wat hij doet komt tot bloei. 

4   Zo niet de wettelozen! 

  Zij zijn als kaf dat verwaait in de wind. 

5  Wettelozen houden niet stand waar recht heerst, 

  zondaars niet in de kring van de rechtvaardigen.

6  De HEER beschermt de weg van de rechtvaardigen, 

  de weg van de wettelozen loopt dood. 

2e lied:

Wat een geluk als je levensboom geplant is aan stromend water! 

Psalm 1 is niet voor niets de eerste van 150 psalmen. Samen met psalm 2 biedt die een tweeluik met thema’s van geluk en ondergang, rechtvaardigen en wettelozen (Psalm 1) en ook volken die tegen God en zijn gezalfde ingaan (Psalm 2).  

Ik ben God dankbaar dat Hij deze psalm “geplant” heeft in zijn boek, de Bijbel. 

Zo mooi en veelbelovend begint de Psalm met: Gelukkig de mens …
En je spitst meteen je oren. Want wie wil dat niet zijn? 

Alleen al die beginwoorden laten Gods hart zien: Hij wil mensen die gelukkig zijn. 

Gelukkig… dan denk ik aan mooie dingen. Veel mensen zullen zeggen: geluk is: 

dat je samen bent, dat je gezond bent, dat je geld genoeg hebt voor een huis, een auto, op vakantie kunt gaan. 

Geluk is dat je genoeg te eten en te drinken heb, een dak boven je hoofd.
 

Misschien denkt u wel bij wat ik noemde: dat was vroeger of misschien wel nooit. Of hooguit sommige dingen. Voor u als ouderen kan geluk nu iets anders inhouden dan vroeger. Wat is geluk? Zit dat in deze of andere dingen, in de omstandigheden?
En ben ik ongelukkig, als ik die dingen mis? 

Psalm 1 zegt wat anders over wat geluk geeft.
Bijzonder dat de psalm direct even inhoudt en eerst zegt wat géén geluk brengt. 

Geluk is als je niet meedoet met mensen die kwaad doen, met zondaars optrekt of bij spotters aan tafel zit; geluk is dat je niet als de wettelozen (goddelozen) leeft.

Goed om te bedenken, dat als de Bijbel het over wettelozen of goddelozen heeft, niet bedoeld wordt, mensen die niet in God geloven. De psalmen gaan over Gods volk, en ook daarbinnen waren er mensen die, al wisten ze beter, zich bewust niets aantrokken van Gods geboden, Gods thora (onderwijzing).
Dus wij zouden zeggen: kerkmensen worden gewaarschuwd: ga niet om met wie kwaad doen! Want dat lijkt misschien wel mooi: je eigen gang gaan, zonder wetten, maar er blijft niets van je over: kaf dat wegwaait in de wind, nutteloos. 

Maar dan zegt de psalm wat geluk wel is: dat je vreugde vindt in Gods wet, je daarin verdiept, dag en nacht. Je herhaalt ze voor jezelf, staat erbij stil.
Gods wet: zijn thora: alles wat je van God moet weten, wat Hij je leert. Dát brengt echt geluk! Gods woorden brengen ultieme vrijheid en bieden weids uitzicht. 
Ze leveren je wat op: zo’n mens is als een boom, geplant aan stromend water (v. 3). 

Prachtig, dat beeld uit de natuur, waarmee de Bijbel ons vergelijkt, wanneer we steeds dieper willen wortelen in Gods levengevende woorden.
Ik zag ‘t in onze vakantie achter onze kampeerplaats. Daar was een beek met snel stromend water, aan beide kanten omringd door oude bomen. De wortels zag ik prachtig de grond in gaan. Ondanks de hitte droegen ze nog groene bladeren en gaven ze schaduw. Want ze stonden aan het water en kregen genoeg vocht binnen. 

Mooi dat de dichter ons vergelijkt met zo’n boom, als je met de Bijbel bezig bent. 

Zo’n boom wil ik zijn, hoe oud ik ook word!
Wat me opvalt, is dat hier staat: hij is geplant aan stromend water. Meestal letten we op wat erop volgt: hij draagt vruchten. Vruchten die God verwacht. 

Maar mooi dat er ook staat: “geplant”. Daar zit Gods hand achter. God plant!
Niet alleen in het paradijs, waar de bomen stonden. Hij plant ook volken, mensen, geeft ze een plek. Van Gods kinderen wordt gezegd dat ze “geplant zijn in het huis van de HEER” (Ps. 92). U, ik zijn ook geplant in gezinnen, waar God gediend werd. 

Hoe doet God dat bij ons dan? Hij plant ons bij de waterstromen van zijn Woord. Vanuit het NT mag je zeggen: bij het levende water van Hem die het Woord is, Jezus Christus.
Dat woord, die Here Jezus hebt u thuis leren kennen, in de kerk ervan gehoord. Het is onder handbereik in uw bijbel. We lezen eruit, denken er ook in De Westerkim over na, zingen erover. Hier krijgt uw geloof water.
Allemaal omdat u… geplant bent door God. 

Wat een zorg is dat, wat een genade ook: dat God de planter is. Je ziet a.h.w. God u, mij in zijn handen nemen, mij overpotten in vruchtbare grond, mij bemesten, daar waar de zon schijnt en er regen is. Al die omstandigheden die nodig zijn om te groeien. De omstandigheden waaronder u allemaal opgroeide zijn heel verschillend, maar het is dezelfde Planter. 

Wilde bomen groeien zomaar op. Maar wie geplant wordt, wordt als Gods persoonlijk eigendom behandeld. De Planter zal langs komen. 

Wij maken ons misschien wel eens druk om de vruchten.  

Natuurlijk, soms vallen ze ons tegen – en misschien ook God. 

Maar als je geplant bent aan het levende water, dan word je gevoed. 

Dan komt er de vrucht van geloof, hoop en liefde, van geduld, enz.   

Dan is ons leven vruchtbaar, ook in de ouderdom. 

Dan ben je gelukkig, zelfs al mis je de vitaliteit en kracht nu van vroeger. 

Dan komt je leven tot bloei. Dan gelukt het.  

Gelukkig als je zo vreugde vindt in de Here, die zorg draagt voor uw levensboom. 

Amen 

3e lied: U kennen, uit en tot U leven – Gezang 75: 1, 5

Gebed  

Here God, dank U voor die mooie psalm 1.
Maak ons zulke bomen, die gevoed worden door uw levend water, Here Jezus.
Hoe meer we lezen en ontdekken in de Bijbel, hoe meer we verrast worden door uw goedheid. U die ons plantte al vaak jong in het gezin van onze christelijke ouders;
U die ons vruchten doet dragen van geloof, hoop en liefde. Dank U wel!
Onze huid, onze gezondheid en krachten mogen dan afnemen, maar onze geloofsbladeren blijven groen. Ze geven schaduw aan anderen, een plek om te schuilen. Breng ons leven zo tot uw doel.  

Goede God, zo willen wij zijn: als die boom: voortdurend drinkend uit de bron van uw Zoon, om door uw Geest vrucht te dragen. Hoed ons voor het kwade en geef ons een vaste wil om nee te zeggen tegen al die krachten die ons bij uw bedoelingen vandaan willen trekken. Leid ons op de weg van de thora, uw onderwijs, op de weg van het leven. Wees nabij in alle nood en vragen die we hebben en zegen allen in dit huis.  
Amen  
 
Hartelijke groet van Klaas van Hoek, geestelijk verzorger De Westerkim