Maandag 4 september 2023
Thema: De vrucht van de Geest: Vreugde
Eerste lied: Psalm 33: 1 en 8
Lezing: Gal. 5: 22- 23
Maar de vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, 23 zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Er is geen wet die daar iets tegen heeft.
Filippenzen 4: 1-13
Daarom, dierbare broeders en zusters, die ik liefheb en naar wie ik verlang, die mijn vreugde en erekrans zijn, blijf standvastig in de Heer. Euodia en Syntyche, ik dring er bij u op aan eensgezind te zijn in de Heer.
En u, trouwe vriend, vraag ik hen te helpen. Ze hebben samen met mij voor het evangelie gestreden, evenals Clemens en mijn overige medewerkers, van wie de namen in het boek van het leven staan.
Laat de Heer uw vreugde blijven; ik zeg u nogmaals: wees altijd verheugd.
Laat iedereen u kennen als vriendelijke mensen. De Heer is nabij.
Wees over niets bezorgd, maar vraag in alle omstandigheden aan God wat u nodig hebt en dank Hem in uw gebeden. Dan zal de vrede van God, die alle verstand te boven gaat, uw hart en gedachten in Christus Jezus bewaren.
Ten slotte, broeders en zusters, laat u leiden door al wat waar is, al wat edel, rechtvaardig, zuiver, beminnelijk en eervol is, kortom door al wat deugdzaam is en lof verdient. Doe alles wat ik u heb geleerd en overgedragen, wat ik u heb verteld en laten zien. Dan zal de God van de vrede met u zijn.
De Heer heeft mij veel vreugde gegeven nu u eindelijk uw zorg voor mij hebt kunnen tonen. U dacht altijd al aan mij, maar vond niet de gelegenheid het te laten zien.
Ik zeg dit niet omdat ik gebrek lijd; ik heb geleerd om in alle omstandigheden tevreden te zijn. Ik weet wat het is om gebrek te lijden, maar ook wat het is om in rijkdom te leven. Ik heb alles aan den lijve ondervonden: overvloed en honger, rijkdom en gebrek.
Ik ben tegen alles bestand door Hem die mij kracht geeft.
Overdenking
U kent vast wel de uitdrukking: “Een geintje moet kunnen”. En u merkt het ook om u heen: Er worden ook hier op maandagochtend regelmatig geintjes gemaakt!
Dat woord “Geintje”, daar kom ik straks op terug!
Vandaag gaat het om de tweede vrucht van de heilige Geest, de vreugde.
Vreugde, blijdschap, die twee woorden liggen dicht bij elkaar. Zo kun je blij zijn over iets wat er is gebeurd, wat je hebt meegemaakt. Vreugde over de goede dingen van het leven zou je kunnen zeggen. Maar daarnaast kan er ook vreugde zijn om Gods woorden en Gods daden. Dat is een heel andere vorm van vreugde dan wanneer er vreugde is om het goede van het leven. In de Psalmen lezen we regelmatig: “Verblijd u in de Here”. Zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament wordt er uitvoerig stilgestaan bij vreugde. Vreugde mag er zijn, vreugde moet er misschien wel zijn!
Is blijdschap en vreugde iets wat we altijd van onszelf hebben en altijd zelf kunnen bewerkstelligen? Nee. Het is niet voor niks een vrucht van de heilige Geest, iets dat de heilige Geest ons schenkt. Paulus spreekt er meerdere keren over. Vanuit de gevangenis zelfs. Een situatie waar je volgens mij niet zomaar blij van wordt of waar je vreugde ervaart. Paulus heeft schrijft over de vreugde, die een oorsprong heeft. Werkelijke vreugde begint bij Jezus Christus. Door het geloof in Jezus Christus en de verbinding met Hem, kan er echte en blijvende vreugde zijn. En Paulus gaat nog wat verder: Die vreugde kan er zelfs zijn als er zeer moeilijke omstandigheden zijn.
Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die zich hierbij afvragen: Hoe kun je vreugde ervaren, als het leven pijn doet, als er allerlei omstandigheden zijn, die het leven zwaar kunnen maken? Hoezo blijdschap als ziekte en ongemakken de hele dag door kwellen of zorgen zich opstapelen over gezondheid, over de toekomst of als rouw je zo verdrietig maakt dat je niet weet hoe je er ooit overheen komt…en dan zou er vreugde moeten zijn…
De vreugde waar Paulus het over heeft is geen tegenstelling. Vreugde is niet het tegenovergestelde van verdriet. Vreugde is een diepere laag. Deze vreugde heeft ermee te maken, dat je tegenslagen leert dragen. Het is niet een bepaald gevoel of een gemoedstoestand, maar het is echte, blijvende vreugde die te maken heeft met genade. Genade die je leert kennen en ervaart, als je Jezus leert kennen.
Ik begon net met de opmerking dat een ‘geintje moet kunnen”. Het Hebreeuwse woord voor “genade” is het woord ‘chen’, en dat is in de Joodse spreektaal veranderd in het woord “Gein”. Blijdschap. Gein en genade zijn onlosmakelijk verbonden. Genade heeft ermee te maken dat God ons toegenegen is, zich over ons ontfermt en ons ruimhartig schenkt.
Ik ga nog even met u terug naar het gedeelte wat we hebben gelezen. Paulus heeft deze brief geschreven aan de gemeente Filippi. Filippi was de eerste eerste gemeente in Europa die Paulus heeft gesticht. Paulus zit gevangen en schrijft een brief aan Filippi om de gemeenteleden te bemoedigen in het geloof. Eigenlijk doen we dat hier ook. We komen hier bij elkaar om het contact, maar ook om elkaar te bemoedigen door het samenzijn, door samen te zingen en te bidden en zo staan we om elkaar heen en zonder het te eggen laten we elkaar merken: We zijn er met en voor elkaar. Paulus benadrukt de eensgezindheid. En daarmee bedoelde hij dat er geen rivaliteit moest zijn onderling. De een is niet belangrijker dan de ander. We hoeven niet allemaal hetzelfde te zijn of hetzelfde te denken, maar dat magg niet leiden tot onenigheid.
Paulus roept op tot vreugde. “Ik zeg u nogmaals: Wees verheugd!”. Vanuit zijn eigen ellende en onzekerheid. De vreugde van Paulus ligt in jhet feit, dat hij vol vertrouwen is op een toekomst in heerlijkheid met God. De namen van de gelovigen staan vermeld in het boek des levens. De vreugde die Paulus hiuer bedoelt gaat verder dan het hier en nu. De vreugde die de heilige Geest ons schenkt is een vrucht. Vruchten groeien en worden steeds voller en smaakvoller. Vruchten worden gevoed door de boom waaraan ze groeien. Verbonden met God de Vader kan deze vrucht groeien. God zorgt door Zijn genade voor de voeding die de vrucht nodig heeft om te groeien.
Het bijbel gedeelte van vandaag eindigt met de woorden aan de Filippenzen: Doe alles wat ik u heb geleerd en overgedragen. Dan zal de God van de vrede met u zijn.” Die vrede zal ons werkelijke vreugde geven. AMEN.
Tweede lied: Ev. Liedbundel 357: 1, 2, 5
Gebed
Drie-enig God, wij danken U voor alles wat U ons geeft. We danken U voor Uw heilige Geest, die ons alles geeft wat we uit onszelf nooit zouden kunnen hebben. We hoorden vanmorgen over vreugde. Wilt U ons die vreugde schenken, dat we ons verheugen in U en dat het leven met U en het geloof in U ons vreugde geeft, die niet te vergelijken is met blijdschap om goede dingen. En toch willen we U ook danken voor al die dingen waar we blij om zijn. De gewone dingen in het leven van alledag, lichtpuntjes die ons moed geven. Houd ons vast Heere God, vul ons met Uw heilige Geest, zodat Uw vruchten in ons mogen groeien en zichtbaar zullen zijn.
Zegen ons zoals we hier zijn. Wilt U zijn met allen die verdriet hebben, die zich zorgen maken of die het om welke reden dan ook moeilijk hebben. Geef hen kracht. Wilt U zijn met allen die hier werken. Medewerkers, vrijwilligers. Zegen hen met liefde en plezier in hun werk. Dat bidden we U in Jezus’ Naam. AMEN.