Maandag 10 maart 2025

Kiezen voor God is Hem liefhebben, luisteren en loyaal zijn (n.a.v. Deuteronomium 30:15-20)

1e lied: Het levend woord en hoog gebod – Eigen lied | Melodie: Psalm 113

Bijbel: Deuteronomium 30: 1-8 (deels) en 15-20 (NBV21)

1 Wanneer alles werkelijkheid is geworden wat ik u beschreven heb, de zegeningen en de vervloekingen; wanneer u …2 samen met uw kinderen terugkeert naar de HEER, uw God, en Hem weer met hart en ziel gaat gehoorzamen…, 3 dan zal de HEER, uw God, zich over u ontfermen en u weer bijeen brengen. (…) 8 U zult de HEER weer gehoorzaam zijn en al zijn geboden, die ik u vandaag voorhield, in acht nemen. (v. 11-16 zijn verwerkt in het lied, dat we zongen. Een vergelijkbaar lied is: LvdK 7.) 15 Besef goed, vandaag stel ik u voor de keuze tussen voorspoed en tegenspoed, tussen leven en dood. 16 Wanneer u zich houdt aan de geboden van de HEER, uw God, door Hem lief te hebben, door de weg te volgen die Hij wijst, en zijn geboden, wetten en regels in acht te nemen, dan zult u in leven blijven en in aantal toe-nemen. Dan zal de HEER, uw God, u zegenen in het land dat u in bezit zult nemen. 17 Maar als u Hem de rug toekeert en weigert te luisteren, als u zich ertoe laat verleiden neer te knielen voor andere goden en die te vereren, 18 dan zeg ik u op voorhand dat u te gronde zult gaan. Dan zal u aan de overkant van de Jordaan, in het land dat u in bezit zult nemen, geen lang leven beschoren zijn. 19 Ik roep vandaag hemel en aarde als getuigen op: u staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen, 20 door de HEER, uw God, lief te hebben, Hem te gehoorzamen en Hem toegedaan te blijven. Dan zult u lang blijven wonen in het land dat Hij uw voorouders Abraham, Isaak en Jakob onder ede heeft beloofd.’

Overdenking: Kiezen voor God is Hem liefhebben, luisteren en loyaal zijn

40 jaar terug was Mozes met het volk Israël uit Egypte gegaan, op weg naar het beloofde land. God had hen daar bevrijd uit de slavernij. U weet hoe ‘t verder ging. Al snel begon Israël in de woestijn te mopperen op Mozes en God. Het volk wilde zelfs terug naar Egypte. Terwijl God hen hemelbrood, vlees, water en schaduw gaf.

De HEER had hen bij de berg Horeb ook Tien Geboden (Ex. 20) gegeven, met allerlei regels en voorschriften. Maar ze maakten, zoals ze in Egypte dat gezien hadden, een gouden afgodsbeeld van de HEER. En vlak bij het beloofde land geloofden ze niet wat twee van de twaalf spionnen, die Kanaän hadden verkend, zeiden: ‘We kunnen dat land gemakkelijk aan.’ (Numeri 13:30) Israël geloofde de tien spionnen, die zei dat Kanaän te sterk was. Dat was een motie van wantrouwden tegen God. Daarom liet de HEER hen 40 jaar ronddolen in de woestijn. (Numeri 14:33)

Mozes zat mooi met hen opgescheept! De 80-jarige leider zag een hele generatie sterven én een nieuwe generatie geboren worden in de woestijn. En nu is Mozes 120 jaar. Het volk zal binnenkort de oversteek naar het beloofde land gaan maken! Maar niet met Mozes, maar met Jozua. Dat was Gods straf op Mozes’ zonde van drift en eigenmachtigheid. Mozes had op de rots had geslagen en gezegd: ‘Zullen wij water voor u uit deze rots doen komen?’ (Num. 20), en niet: ‘Zal God dat doen’?

In Deuteronomium houdt Mozes Israël nog eenmaal Gods wetten en voorschriften indringend voor. Hij heeft Gods straf geaccepteerd, al zegt hij ook fijntjes dat het ook door Israëls schuld was dat de Heer kwaad op Mozes was geworden. (Dt. 3:26)

Mozes mag dus niet mee, maar wel mag hij een blik op het land werpen.

Hij mag de luister én de verzoeking van het beloofde land zien.

De luister: het is een mooi land, vruchtbaar, een land van melk en honing.

Maar ook de verzoeking: de afgodendienst zit daar diep en vormt een gevaar.

De God van Israël is een God die lééft en spreekt. Hij kan en wil niet afgebeeld worden. Afgoden zijn het werk van mensenhanden: zij leven niet. De HEER is de lévende God, die hoort en handelt. Dat had Hij dat laten zien. Wie de levende God dient, zal léven; wie de afgoden dient, zal sterven.

Mozes dringt tegen het einde van zijn boek aan op kiezen voor God: ‘Kies het goede, niet het kwade, kies voor het leven, niet voor de dood.’ (Dt. 30:15,19)

Hij geeft ook aan hoe dat leven eruit ziet: ‘Kies voor het leven, door de HEER, uw God, lief te hebben, te gehoorzamen en Hem toegedaan te blijven.’ (v. 20)

In 3 werkwoorden met 3x een L: liefhebben, luisteren, loyaal zijn. Dat vraagt God.

Ja, het is een opdracht voor Israël: heb de HEER, je God, lief! Zou dat ook niet gelden voor ons? Dat wij Hem liefhebben en met/voor Hem leven. Omdat Hij ons eerst heeft liefgehad en bevrijd. (1 Joh. 4:10)

God geeft wat Hij vraagt: liefde. Door zijn Woord – Jezus Christus – en door zijn Geest is Hij dichtbij gekomen. Niet ver weg, onbereikbaar, maar dichtbij: in onze mond en in ons hart (vgl. ook Romeinen 10:14). Dáár wil Hij met zijn liefde wonen. In u en mij wonen, zodat wij Hem ook liefhebben met hart en ziel. (v. 2,10) Gods geboden doen kan niet zonder onze liefde. Zo zegt Jezus: ‘Als je Mij liefhebt, houd je dan aan mijn geboden.’ (Johannes 14:15).

Bij liefhebben hoort ook gehoorzaam luisteren: ‘Ik wil God graag doen wat God zegt, als antwoord op zijn woord.’ Daarom spreekt Mozes over de stem van God: líister naar Hem (v. 8) en doé zijn geboden. Die zijn niet te zwaar of te ver. (v. 11) Een echo geeft eeuwen later Johannes, als hij zegt: Die geboden zijn ‘geen zware last, want ieder die uit God geboren is, overwint de wereld.’ (1 Joh. 5:3-4) Liefhebben en luisteren, ze komen samen in het derde woord: loyaal zijn. ‘De Heer toegedaan zijn’ staat er. Daar zit hetzelfde woord in, dat God gebruikte in Genesis, als Hij over de diepe levenseenheid en liefde van man en vrouw zegt: ‘Een man zal zijn vader en moeder verlaten en zijn vrouw aanhangen.’ (Gen. 2:24) Datzelfde woord gebruikt Mozes hier voor diezelfde nauwe verbondenheid met God: dat we Hem aanhangen, gehecht zijn aan Hem. Of wel: Hem loyaal/ trouw blijven.

Mzoes stelde Israël voor de keus: wat kies je: voor het leven of voor de dood? Nog altijd hebben ook wij met die keus te maken. Waarom zouden wij voor het leven kiezen? Omdat God ook nu de God van het leven is. ‘Omdat’: dat ziet op Gods geschenk aan ons, in Christus. Uit genade is Hij voor ons ‘de opstanding en het leven’; ‘de weg en de waarheid’, enz. (Johannes 11:26; 14:8) Helemaal Gods initiatief.

In de tweede plaats: Opdat God ons leven is. ‘Opdat’: dat ziet op onze roeping, ons antwoord op Gods initiatief. Waar leef je voor? Waar kiest u voor? Dood en leven, kwaad en goed – ze zijn geen gelijkwaardige grootheden. O nee, het één is positief, het ander negatief.

God wil het góede: dat we Hem volgen en het leven kiezen. Hoe ouder je wordt, des te meer lijkt het leven te verschrompelen. Maar leven is méér dan uw leeftijd. Leven is kiezen! Het is geloven dat God trouw is en niet loslaat wat zijn hand begon. Onze hand zal eens onze naasten moeten loslaten, maar Gods hand laat niet los!

Ook voor u – met uw 70/80/90 of zelfs 100 jaar – is die oproep bestemd: kies voor het léven. Heb de HEER, uw God, lief, luister naar Hem en blijf Hem trouw. Dat zal u goed doen én uw naaste ook! Amen

2e lied: Welzalig wie de rechte wegen gaan – Psalm 119 (LvdK)

Gebed

Here God, Oude woorden van U blijken vol leven te zijn. Dat is het geheim van uw Geest. We bidden U, Vader, dat ook wij – op onze oude dag – telkens weer voor U kiezen. Dat we U liefhebben met hart en ziel, met ons verstand en onze kracht. Dat we naar luisteren en U loyaal, trouw blijven.

Dank U, dat we mogen weten en geloven, dat U ons léven voor ogen hebt. Help ons dat ook aan anderen voor te houden. Dat U niet op onze ondergang uit bent, maar ons leven, onze redding. Wees ons licht in wat ons dagelijks leven kan verduisteren.

Geef ons – en wie ons lief zijn – telkens weer geloof en bekering, moed en vertrouwen. Roep nog velen tot uw koninkrijk en verhoor zo onze gebeden.

Zegen ons als bewoners, medewerkers en vrijwilligers in de komende week. Ontferm U over wie gebukt gaan onder tegenslag, ziekte en lijden. Wees ons goed en genadig gezind, om Jezus’ wil. Amen

Hartelijke groet, Klaas van Hoek, geestelijk verzorger De Westerkim